Allah, Cisim Değildir

Cisim, görünen âlemde yer alır ve yönler sahibi, üç boyutlu, hudutlu, parçalanabilir, değişebilir, sonradan olma şeylerin isimleridir. Allah’ın ise misli ve benzeri olmadığını söylemiştik.

Meselenin en önemli noktası şudur: Allah’ın isimlerini akli çıkarımlarla bilmemiz mümkün değildir. Allah’ın isimleri konusunda bilgi sahibi olabileceğimiz yer bize gelen haberlerdir. Cisim ismi hakkında ne peygamberler ne de kendisine tabii olan âlimler bir şey dememişlerdir. Eğer akıl ile Allah’a cisim demek mümkün olsaydı, her ismi Allah’a vermek mümkün olurdu. Zira akılların sayısı kadar isim ortaya çıkardı.

Bu noktada “âlemde birçok fail ve âlim olmasına rağmen gerek fail ismini gerek âlim ismini Allah’a izafe edebiliyoruz da cisim ismini neden Allah’a nispet edemiyoruz” şeklinde bir itiraz gelebilir. Dediğimiz gibi Allah’a isim nispet etmek ancak nakli delil ile sabitse mümkündür. Cisim hakkında delil yoktu. Kaldı ki Allah hakkında kullanılan fail ve âlim gibi lafızları sonradan meydana gelen şeyler gibi vasfetmiyoruz. O’nun ilmi mutlaktır ve sonradan olma değildir. Dolaysıyla Allah’a âlim ismini verirken mahlûkata benzetmek doğru değildir. (Nassla sabit olmasına rağmen) Alim isminde bile durum böyleyken cisim gibi tamamen yaratılmışlara verilen bir lafzı Allah’a nispet etmek yanlıştır, caiz değildir.